1. Kỹ thuật chăm sóc

1.1. Giặm cây con

- Nương chè phải được giặm cây con ngay từ năm đầu sau trồng vào những chỗ mất khoảng. Bầu cây con đem giặm có cùng tuổi cây trồng trên nương, đã được dự phòng 10%.

- Bón thêm mỗi cây 1,0 kg phân chuồng tốt trước trồng giặm.

- Trồng giặm cây vào ngày râm mát, mưa nhỏ hoặc sau mưa to.

- Giặm chè cần được tiến hành liên tục trong thời kỳ nương chè kiến thiết cơ bản (2-3 năm), đảm bảo nương chè đông đặc, đồng đều. Trồng giặm tốt nhất vào thời vụ xuân sớm (tháng 2-3), mưa nhỏ, đất vừa ẩm.

- Đối với nương chè tuổi lớn mất khoảng tiến hành trồng giặm cây con 14-16 tháng tuổi, chiều cao 35- 40cm sau khi bấm ngọn. Kích thước bầu lớn 25x12cm, bầu đất được đóng với tỷ lệ 3 phần đất + 1 phần phân hữu cơ hoai mục đã được ủ với phân lân.

1.2. Bón phân

1.2.1. Bón lót trước khi trồng

            Bón lót trước khi trồng 10-15 tấn phân hữu cơ và 800 kg supelân, trộn phân đều vào rãnh, khi cây chè vào tuổi 2 bón tiếp 10-15 tấn phân chuồng.

1.2.2. Bón phân cho 1ha chè kiến thiết cơ bản (2-3 năm sau trồng) theo bảng sau

Loại chè	Loại phân	Lượng phân (kg)	Số lần bón	Thời gian bón (vào tháng)	Phương pháp bón
1	2	3	4	5	6
Chè tuổi 1	N	40	2	2-3 và 6-7	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	30	1	2-3
	K2O	30	1	2-3
	Hữu cơ	10.000- 15.000	1	8-9	Bón vào rạch chè, lấp đất kín
Chè tuổi 2	N	60	2	2-3 và 6-7	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	30	1	2-3
	K2O	40	1	2-3
Đốn tạo tán lần 1 (2 tuổi)	Hữu cơ	10.000- 15.000	1	10-11	Trộn đều, bón rạch sâu 15-20cm, cách gốc 30-40cm, lấp kín
	P2O5	100	1	10- 11
Chè tuổi 3	N	80	2	2-3 và 6-7	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 30-40cm, lấp kín
	P2O5	40	1	2-3
	K2O	60	2	2-3 và 6-7

 

1.2.3 Bón phân cho mỗi ha chè kinh doanh theo bảng sau

Loại chè	Loại phân	Lượng phân (kg)	Số lần bón	Thời gian bón (vào tháng)	Phương pháp bón
1	2	3	4	5	6
Các loại hình kinh doanh 3 năm một lần	Hữu cơ	25.000-30.000	1	12-1	Bón vào rạch chè, lấp đất kín
	P2O5	100	1	12-1
Năng suất búp dưới 60 tạ/ha	N	100-120	3-4	2 ; 4 ; 6 ; 8	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	40-60	1	2
	K2O	60-80	2	2 ; 4 ; 6 ; 8
Năng suất búp từ 60-80 tạ/ha	N	150-180	3-4	2 ; 4 ; 6 ; 8	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	60-100	2	2 ;  8
	K2O	60-100	4	2 ; 4 ; 6 ; 8
Năng suất búp từ 80-120 tạ/ha	N	180-300	3-5	2 ; 4 ; 6 ; 8	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	100-160	1	2 ;  8
	K2O	120-200	2-3	2 ; 4 ; 6 ; 8
Năng suất búp từ 120 tạ/ha	N	300-600	3-5	2 ; 4 ; 6 ; 8	Trộn đều, bón sâu 6-8cm, cách gốc 15-30cm, lấp kín
	P2O5	160-200	1	2 ;  8
	K2O	200-300	2-3	2 ; 4 ; 6 ; 8

 

2. Phòng trừ cỏ dại

2.1. Đối với chè kiến thiết cơ bản

- Xới cỏ, đảm bảo cỏ sạch quanh năm trên hàng chè.

- Riêng chè 1 tuổi cần nhổ cỏ tay ở gốc chè để bảo vệ được cây chè. Giữa hàng trồng xen cây phân xanh, đậu đỗ, hoặc bừa xới sạch cỏ.

- Vụ Xuân (tháng 1 – 2) và vụ Thu (tháng 8 – 9) xới sạch toàn bộ diện tích 1 lần/vụ.

- Trong năm xới gốc 2-3 lần, rộng 30 – 40 cm về hai bên hàng chè.

2.2. Đối với chè kinh doanh

- Vụ Đông Xuân: Xới sạch cỏ dại, cây giữa hàng hoặc phay sâu 10cm, lấp phân và cành lá già sau khi đốn, nếu hạn không cày được thì xới sạch toàn bộ.

- Vụ Hè Thu: Đào gốc cây dại, phát luổng hoặc xới cỏ gốc giữa hàng, bừa 3-4 lần hoặc phay sâu 5cm.

- Đồi chè được tủ cỏ, rác kín đất trong vụ Đông Xuân thì bớt các khâu làm cỏ trong vụ Hè Thu. Khi tủ cần tủ lượng dầy 10cm bằng các chất liệu xác thực vật không có khả năng tái sinh.

ĐT t/h

 

KỸ THUẬT PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH VÀ TẠO TÁN CHO CÂY CHÈ PH11 PHÙ HỢP VỚI ĐIỀU KIỆN CỦA HUYỆN YÊN THẾ

 

Phòng trừ sâu bệnh hại chè bằng biện pháp tổng hợp đảm bảo hợp lý về kinh tế và bền vững dựa trên sự phối hợp biện pháp trồng trọt, sinh học, di truyền chọn giống và hoá học, nhằm đạt sản lượng cao nhất với tác hại ít nhất trong môi trường.

1. Phải kiểm tra thường xuyên, phát hiện sớm để tập trung phòng trừ. Các biện pháp phòng từ cụ thể:

* Biện pháp canh tác: cày bừa diệt cỏ, vệ sinh nương đồi, lấp đất diệt nhộng, diệt mầm bệnh, bón phân hợp lý, thay đổi thời kỳ đốn, hái chạy non để loại trừ bỏ trứng sâu, mầm bệnh.

* Biện pháp sinh học, sinh thái: Trồng cây bóng mát với loại thích hợp và có mật độ đảm bảo độ ẩm trên nương chè. Hạn chế đến mức thấp nhất thuốc hoá học để đảm bảo duy trì tập đoàn thiên địch có ích, cân bằng sinh thái trên nương chè.

* Biện pháp hoá học:

- Không phun theo định kỳ.

- Thực hiện biện pháp phòng chống sâu bệnh hại theo phương pháp điều tra, chỉ thực hiện phun thuốc khi mật độ sâu hại phát sinh gây hại vượt ngưỡng:

+Mật độ Rầy xanh vượt 5 con/khay tỷ lệ rầy non trên 20% số cá thể;

+Mật độ Nhện đỏ trên 5 con/lá;

+Mật độ Bọ trĩ trên 2 con/búp;

+Tỷ lệ búp bị Bọ xít muỗi hại trên 12% (triệu chứng mới bị hại).

- Lượng dung dịch  thuốc bảo vệ thực vật cần phun 1 lần cho 1ha tuỳ thuộc vào diện tích tán chè và năng suất nương chè, nương chè có:

+ Năng suất trên 9-15 tấn cần phun 600 - 900 lít/ha;

+ Năng suất 5-9 tấn: 400- 600 phun lít/ha;

Dùng thuốc đúng chỉ dẫn về loại, liều lượng dùng đối với các đối tượng sâu, bệnh hại. Thời gian cách ly đảm bảo ít nhất 10 – 15 ngày mới được thu hái búp chè.

2 Đốn chè

2.1 Đốn tạo hình

- Lần 1: Đốn thân chính cách mặt đất 20- 25 cm, cành bên 35 cm-40 cm.

- Lần 2: Đốn nâng độ cao so vết đốn cũ của thân chính lên 10-20 cm  tuỳ theo giống có thân bụi hay thân gỗ. Đốn mặt tán bằng.

2.2. Đốn phớt

- Hai năm đầu, mỗi năm đốn trên vết đốn cũ 5cm. Sau đó mỗi năm đốn cao thêm 3cm, khi vết đốn dưới cùng cao 70cm so với mặt đất thì hàng năm chỉ đốn cao thêm 1cm so vết đốn cũ.

- Tuyệt đối không cắt tỉa cành la, đảm bảo độ che phủ, khép tán trên nương.

Đối với nương chè sinh trưởng yếu, tán lá thưa mỏng, có thể áp dụng chu kỳ đốn cách năm: 1 năm đốn phớt như trên, 1 năm đốn sửa bằng tán chỉ cắt phần cành xanh.

2.3. Đốn lửng

Những đồi chè đã được đốn phớt nhiều năm, vết đốn cao quá 90cm so với mặt đất, nhiều cành tăm hương, u bướu, búp nhỏ, năng suất giảm thì đốn lửng cách mặt đất 60 – 65cm; hoặc chè năng suất giảm rõ rệt thì đốn đau cách mặt đất 70 – 75 cm.

2.4. Đốn đau

Những đồi chè được đốn lửng nhiều năm, cành nhiều mấu, cây sinh trưởng kém, năng suất giảm rõ rệt thì đốn đau cách mặt đất 40 - 45cm.

2.5. Đốn trẻ lại

Những nương chè già, cằn cỗi đã được đốn đau nhiều lần, năng suất giảm nghiêm trọng thì đốn trẻ lại cách mặt đất 10 – 25cm.

2.6. Thời vụ đốn

- Từ tháng 12 đến hết tháng 1.

- Nơi thường bị sương muối đốn muộn hơn, đốn sau đợt sương muối nặng.

- Đốn đau trước, đốn phớt sau.

- Đốn tạo hình, chè con trước, đốn chè trưởng thành sau.

Đối với vùng đảm bảo độ ẩm, hoặc có điều kiện chủ động tưới chè và thu hoạch chè vụ đông có thể đốn một phần diện tích vào tháng 4 - 5 sau đợt chè xuân góp phần rải vụ thu hoạch chè.

2.7. Cách đốn và dụng cụ đốn

- Đốn tạo tán có mặt nghiêng theo sườn dốc, không làm dập cành, sây sát vỏ.

- Đốn đau, đốn lửng, đốn tạo hình lần đầu thì dùng dao. Đốn phớt, đốn tạo hình lần 2 thì dùng kéo hoặc dao. Đốn trẻ lại, sửa cành lớn chè giống thì dùng cưa.

- Đối với các giống chè có phân cành nhiều, mật độ cành lớn, sinh trưởng đỉnh đều thì có thể áp dụng máy đốn để nâng cao năng suất lao động. Có thể dùng máy đốn chè Nhật Bản E7B-750 để đốn chè hay dùng máy cắt cỏ cải tiến.

3. Tưới chè

- Nơi có điều kiện về nguồn nước, khả năng đầu tư thì có thể tiến hành tưới cho chè khi độ ẩm đất dưới 60% sức chứa ẩm đồng ruộng (vào các tháng hạn, từ tháng 11-4 năm sau và khi vào vụ chè chính 15 ngày không có mưa).

- Tưới theo phương pháp phun mưa bề mặt với vòi tưới di động hoặc cố định cho hiệu quả cao, chỉ tưới nước đủ điều kiện an toàn cho phép.

4. Thu hoạch và bảo quản.

4.1. Thu hoạch

4.1.1. Hái tạo hình chè kiến thiết cơ bản.

- Đối với chè 1 tuổi:  hái bấm ngọn những cây cao 60cm trở lên.

- Đối với chè 2 tuổi: hái búp trên những cây to khoẻ và cách mặt đất 55cm trở lên.

4.1.2. Hái tạo hình sau khi đốn

- Đối với chè đốn 1 lần: đợt đầu hái cách mặt đất 40 - 45cm, tạo thành mặt phẳng nghiêng theo sườn dốc. Đợt 2 hái búp chừa lại 2 lá thật và lá cá.

- Đối với đốn lần 2: Đợt đầu hái cao hơn chè đốn lần 1 từ 25-30cm, các đợt sau hái sau để chừa như kỹ thuật để chừa theo thời vụ.

4.1.3. Hái chè kinh doanh

a) Hái kỹ, tạo mặt tán phẳng

Hái 1 tôm 2, 3 lá non tuỳ theo mục đíchchế biến là chè xanh chất lượng cao hay chè đen mà hái búp cho phù hợp. Phần chừa lại cách vết đốn 10-15 cm tuỳ theo giống chè. Tạo mặt tán  bằng,  lần hái sau  chừa theo  qui trình hiện hành. Thời gian hái của một lứa phụ thuộc vào yêu cầu nguyên liệu và công nghệ chế biến mặt hàng chè.Thời gian trung bình  giữa hai lứa hái  tay 10-12 ngày.

b. Thời vụ hái và kỹ thuật để chừa

- Vụ xuân (tháng 3-4) hái chừa 2 lá và lá cá, tạo tán bằng. 

- Vụ hè thu (tháng 5-10): hái chừa 1 lá và lá cá, tạo tán bằng. 

- Vụ thu đồng (tháng 11-12): tháng 11 hái chừa lá cá, tháng 12 hái cả lá cá.

8.1.4. Hái trên nương chè đốn trẻ lại, đốn đau

Tiến hành hái như đối với chè kiến thiết cơ bản.

4.2. Bảo quản

Chè búp tươi thu xong phải để nơi râm mát, bỏ trong sọt không nén chặt, không đựng trong bao kín, không để héo, lẫn bẩn với vật lạ, tạp chất, đưa đến nơi chế biến không quá 4 tiếng./.

ĐT t/h