Chanh đào một loài chanh có cây khỏe, lá lớn, sai quả. Quả chanh to, vỏ mỏng, mọng nước, mùi thơm có rất nhiều thành phần dinh dưỡng cần thiết cung cấp cho hoạt động sống của con người, dịch quả chứa nhiều thành phần, trong đó quan trọng nhất là vitamin C, dùng làm nước giải khát, chữa bệnh chảy máu chân răng, sụt lợi, cũng như sốt xuất huyết. Ngoài ra, trong dịch quả còn có vitamin PP có tác dụng tăng cường sức bền bảo vệ mao mạch. Ngâm chanh với muối còn để chữa ho, viêm họng. Tinh dầu lá, vỏ quả làm hương liệu. Lá, rễ, vỏ thân, hạt quả, tinh dầu dùng làm thuốc chữa bệnh, chính vì vậy trên thị trường hàng năm có nhu cầu tiêu thụ chanh đào là rất cao, đặc biệt là vào mùa hè nắng nóng. Được trồng ở khá nhiều nơi nhưng được đánh giá phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng trên địa bàn huyện Lạng Giang nên năm 2014, bằng nguồn vốn sự nghiệp khoa học và công nghệ phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đã xây dựng mô hình trồng cây chanh đào tại địa phương.
 
 

Ảnh: Anh Hoàng Viết Tập cùng cán bộ phòng NN&PTNT huyện kiểm tra vườn chanh của gia đình
Gia đình anh Hoàng Viết Tập thôn Bãi Cả, xã Tiên Lục huyện Lạng Giang là người tiên phong trồng chanh đào tại địa phương từ năm 2004 tuy nhiên, thời gian đầu, kinh nghiệm trong trồng và chăm sóc chanh đào, cách nhận biết một số sâu, bệnh thường gặp trên loại cây này với anh còn gặp nhiều khó khăn. Bằng sự cần cù và ham học hỏi, cộng với việc dám nghĩ dám làm, anh tiếp tục tìm tòi, nghiên cứu. Đến năm 2014, được sự hỗ trợ của phòng Nông nghiệp huyện, anh tiếp tục trồng thêm 900 gốc chanh đào. Đồng thời tham gia mô hình, anh được hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Đến nay, toàn bộ diện tích trồng chanh nhà anh đang cho thu quả, sản lượng năm nay ước đạt 16 tấn. Dự kiến sản lượng còn tăng trong những năm tiếp theo bởi tán chanh còn tiếp tục phát triển. Hiện nay giá thu mua đầu vụ từ 20 - 25 nghìn đồng/kg, từ mô hình trồng chanh đào mỗi năm cho gia đình thu nhập từ 100 - 120 triệu/ha. Cây chanh ngoài thu nhập từ quả chanh còn cho thu nhập từ việc chiết cành bán giống và nguồn lá chanh sau khi cắt tỉa cành tạo tán. Kết thúc mỗi vụ chanh, anh bắt đầu tiến hành tỉa cành và nguồn lá chanh từ cành cũng cho thu hoạch từ 4-5 tấn. Với giá từ 20 - 25 nghìn đồng/kg cũng cho gia đình anh nguồn thu đáng kế. Tuy nhiên, với đặc điểm khi ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp ở nhiệt độ cao làm quả chanh bị cháy xám nên anh tiến hành xen canh chanh và thanh long nên hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích cũng vì thế mà tăng lên.
 
Hiện nay, toàn huyện Lạng Giang có khoảng 60 ha chanh đào tập trung ở ba xã Tiên Lục, Tân Thanh và Hương Lạc. Mục tiêu của huyện là đến năm 2020, toàn huyện có từ 90 đến 120 ha chanh tập trung. Theo anh Hoàng Văn Sơn - Chuyên viên phòng NN&PTNT huyện Lạng Giang nhằm xây dựng và phát triển chanh đào Lạng Giang, huyện đã tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật, tìm và chọn lựa giống tốt từ đó đưa ra khuyến cáo cho bà con nông dân, đến năm 2017, huyện cùng với cơ quan chức năng sẽ đề nghị Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) đăng ký thương hiệu chanh đào Lạng Giang nhằm quảng bá, giới thiệu và tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân phát triển kinh tế từ loại cây này./.
 
Thanh Thanh