Thôn Đồng Lân cách trung tâm xã Đồng Kỳ, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang khoảng 01km, ngay từ đầu thôn chúng ta dễ dàng nhìn thấy những thửa ruộng, vườn, đồi trồng quất xen nhãn rất lạ mắt, ít nơi nào có được. Đi dọc con đường vào thôn đâu đâu cũng thấy một mô hình như vậy.
Toàn xã Đồng Kỳ hiện có khoảng 100 ha quất- nhãn, thôn Đồng Lân là nơi trồng nhiều nhất, chiếm khoảng khoảng 90% diện tích và chủ yếu là trồng xen. Cây quất được nông dân Đồng Lân trồng xen trong vườn nhãn từ đó tăng được thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích.
Bác Nguyễn Văn Năm đang thu hoạch quất
Bác Nguyễn Văn Năm, thôn Đồng Lân, xã Đồng Kỳ, huyện Yên Thế cho biết, “trồng quất xen nhãn được bà con nông dân trong thôn trồng từ rất lâu, gia đình tôi đang có 3 sào ruộng, đồi trồng quất và nhãn được bốn năm tuổi. Tận dụng tán quất để đỡ cho những cành nhãn không bị gãy khi gặp gió, đồng thời lấy quả bán. Cây quất cho quả quanh năm, sản lượng đem lại tương đối khá, với 3 sào quất năm 2019 cho thu khoảng 50 triệu đồng/năm và 70 gốc nhãn Miền năm thứ 4 cho thu hoạch trên 1 tấn quả, với giá bán buôn tại vườn là 22.000-25.000 đồng/kg, đem lại thu nhập khoảng 22 triệu đồng”.
Năm nay, quất đang cho thu hoạch quả dự tính với sản lượng tương đương với năm trước nhưng với giá bán hiện đang ảnh hưởng của dịch bệnh nên giá thấp hơn năm trước rất nhiều. Tầm này của năm trước giá quất được giá 25.000 -30.000 đồng/kg, mỗi lứa thu hoạch được 4-5 tạ quả. Bên cạnh đó, khách mua quất không phải như các loại nông sản khác, quất bán được giá cao khi quả còn xanh thậm chí chưa đạt độ bóng có biểu hiện nhiều nước bên trong. Người trồng quất nên thu hái đúng thời điểm, thu hái lúc quả còn nhỏ quá sẽ không đạt năng suất, nếu để to quá, quả chuyển chín thành màu vàng thì giá rất dẻ hoặc sẽ không bán được. Mặc dù giá lên xuống theo nhu cầu của thị trường nhưng các hộ trong thôn vẫn chọn cách “lấy ngắn nuôi dài” để tăng thu nhập.
Cùng thôn Đồng Lân, nhà ông Nguyễn Văn Huy có diện tích trồng nhãn và quất tương đối lớn, mỗi năm cho thu hoạch 600-700 trăm triệu đồng. Theo đánh giá của ông Huy, với diện tích nhãn mới cho thu hoạch quả hoặc với những năm nhãn mất mùa thì hiệu quả kinh tế từ quất sẽ cao hơn. Tuy nhiên, cây nhãn sẽ cho sản lượng quả cao khi cây từ 6 năm tuổi trở lên. Năm nay, nhãn đang trong thời kỳ quả non và hứa hẹn sẽ cho một vụ bội thu. Năm nào cũng vậy, khi mỗi mùa hoa nhãn nở là có hàng nghìn tổ ong mật được người nuôi ong trong thôn cũng như các nơi khác đem về khu vực Đồng Lân để lấy hoa làm mật. Do vậy, ngoài hiệu quả kinh tế từ quất và nhãn, chăn nuôi ong lấy mật cũng đem lại nguồn thu nhập tương đối khá cho người dân ở Đồng Lân.
Nhận thấy hiệu quả của việc xen canh cây trồng tạo được tận thu trên cùng đơn vị diện tích đất nên các hộ dân thôn Đồng Lân, xã Đồng Kỳ luôn duy trì mô hình như vậy từ mấy chục năm nay. Tuy nhiên, các hộ nông dân mong muốn được tiếp cận với nhiều loại cây trồng mới đem lại hiệu quả kinh tế cao và phát triển theo mô hình trồng xen tránh phát triển một loại cây dẫn đến thu hoạch ồ ạt, giá giảm, hiệu quả kinh tế không cao.
Hương Giang
