Đồng Hưu là xã miền núi của huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, điều kiện tự nhiên khá thuận lợi cho phát triển vườn đồi, trang trại, tạo ra nhiều sản phẩm đa dạng, phong phú, có giá trị kinh tế cao như nhung hươu, mật ong, gà đồi, cây lâm nghiệp và các loại cây ăn quả có múi. Đặc biệt, nói đến Đồng Hưu, không thể không nhắc sản phẩm nổi tiếng là nhung hươu.

Nuôi hươu lấy nhung ở Đồng Hưu đang phát triển khá mạnh, là sản phẩm thế mạnh, riêng biệt không phải vùng nào cũng có. Tuy nhiên, trước đây giá trị mang lại chưa thật sự xứng với tiềm năng. Vài năm trở lại đây, được sự quan tâm của các cấp, ngành, xã Đồng Hưu lựa chọn sản phẩm nhung hươu là sản phẩm chủ lực tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) để nâng tầm sản phẩm.

Mỗi con hươu đực được nhốt vào từng ô chuồng riêng để tránh đánh nhau

Được biết đến là một trong những hộ chăn nuôi hươu quy mô lớn ở xã Đồng Hưu, gia đình ông Lê Văn Cường ở thôn Trại Vanh hiện đang nuôi hươu cho biết: do ít vốn nên ban đầu gia đình chỉ đầu tư mua 5 con hươu sao giống về nuôi. Nhờ áp dụng kiến thức nuôi hươu học được sau lần tham quan mô hình tại các mô hình nuôi hươu khác, đàn hươu phát triển, sinh sản tốt. Sang năm thứ hai, đàn hươu bắt đầu sinh sản lứa thứ nhất.

Những năm đầu, ông Cường chủ yếu gây giống để nhân đàn. Sau đó, mở rộng quy mô chuồng nuôi, đến nay đàn hươu phát triển lên 21 con, trong đó 13 con đực đang cho khai thác nhung, 6 con nái và 2 hươu con được 5 tháng tuổi. Mỗi con đực sau khoảng 18 tháng tuổi bắt đầu cho khai thác nhung. Lần đầu khai thác, mỗi con cho từ 1- 2 lạng nhung. Những năm tiếp theo sản lượng đạt cao dần lên và đến năm thứ 7 thì sản lượng nhung đạt cao nhất, mỗi con đạt 1,5kg nhung/năm, cá biệt, những con to đạt 1 – 1,1 kg nhung/con/ lần khai thác.

Thời gian khai thác nhung theo mùa, mỗi con hươu cho 2 đợt nhung. Hươu ra nhung khoảng từ tháng 12 năm trước đến tháng 5 năm sau là cắt mẻ nhung cuối cùng. Nhung ra nhiều nhất là tháng 2, khi mùa xuân đến, mùa của đâm chồi nảy lộc nên con nào cũng ra nhung bất kể là ra lần một hay lần hai. Nếu tháng 2 ra nhung thì đến tháng 5 được cắt nhung.

Trong quá trình chăn nuôi, ngoài kinh nghiệm thực tế, ông Cường còn chịu khó tìm học tài liệu kỹ thuật chăm sóc. Do vậy, ông đã nắm được đặc tính của hươu. Chăm sóc hươu không khó, thức ăn của chúng chủ yếu là lá cây rừng, cỏ voi và các loại rau, củ, quả. Từ tháng 10 trở đi, giai đoạn trước khi lên nhung khoảng 3 tháng thì người nuôi nên chăm sóc bổ sung dinh dưỡng cho hươu để nhung được to, phát triển tốt. Đến giai đoạn này, người nuôi hươu nên bổ sung thêm mầm ngô, đậu tương bằng cách ngâm ủ hạt giống như làm giá đỗ để cho hươu ăn và cần cho ăn cà dốt để có được màu nhung đẹp hơn, chất lượng nhung tốt.

Ông Cường bật mí, “Hươu là loài vật dễ nuôi, chủ yếu nuôi nhốt. Vốn đầu tư ban đầu không lớn, chỉ từ 20 triệu đồng/cặp giống. Khi hươu đủ 2 tuổi bắt đầu sinh sản, trong khi hươu đực cũng cho khai thác nhung lần đầu. Đợt khai thác nhung vừa qua, gia đình tôi thu hoạch được 13kg nhung, với giá bán tại nhà dao động từ 17 – 20 triệu đồng/kg tùy thời điểm, trừ các khoản chi phí đem lại thu nhập trên 200 triệu đồng/năm. Ngoài khai thác nhung, hàng năm gia đình tôi còn thu được hàng chục triệu đồng từ việc bán con giống”.

Học tập mô hình của ông Cường, hiện nay trên địa bàn xã Đồng Hưu có 45 hộ nuôi hươu, quy mô mỗi hộ khoảng từ 5- 20 con. Cùng đó, ông Cường cũng hỗ trợ kỹ thuật và bán giống cho các hộ trên địa bàn để mở rộng quy mô, phát triển mô hình và cho hiệu quả khá tốt.

Anh Nguyễn Khắc Hải- Chủ tịch Hội Nông dân xã Đồng Hưu, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang cho biết, “ông Lê Văn Cường nuôi hươu được gần 20 năm, đây là mô hình chăn nuôi hươu tiêu biểu của xã. Thực tế nuôi hươu của ông Cường cho hiệu quả rõ rệt. Tới đây, xã Đồng Hưu đăng ký thành lập Tổ hợp tác, Hợp tác xã chăn nuôi hươu nhằm liên kết các hộ trong sản xuất cũng như tiêu thụ sản phẩm. Từ đó, nâng tầm sản phẩm nhung hươu mà xã đã đăng ký nhung hươu là sản phẩm chủ lực tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm nhằm tạo việc làm tại chỗ và tăng thu nhập cho bà con ở địa phương”.

Hương Giang-

TheoTT snnptnt.bacgiang.gov.vn