Xây dựng thương hiệu nông sản vươn tầm quốc tế

Với diện tích đất nông nghiệp 302.000 ha, chiếm 77,6% tổng diện tích tự nhiên, tỉnh Bắc Giang có nhiều lợi thế để phát triển nông nghiệp. Thời gian qua, tỉnh Bắc Giang luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện thuận lợi để việc bảo hộ thương hiệu. Tỉnh đã ban hành Kế hoạch 802/KH-UBND ngày 2-4-2014 của UBND tỉnh Bắc Giang xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm nông nghiệp hàng hóa giai đoạn 2014 – 2020. Đồng thời, ban hành Quyết định số 1517/QĐ – UBND ngày 31-8-2017 về phê duyệt danh mục các sản phẩm nông sản chủ lực, đặc trưng, tiềm năng tỉnh Bắc Giang năm 2017.

Chế biến vải thiều tại HTX sản xuất và thương mại Hồng Giang, Lục Ngạn (ảnh: sở Công thương)

Hiện nay, Bắc Giang có hơn 40 sản phẩm nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp được cấp bảo hộ sở  hữu trí tuệ (SHTT), trong đó nổi bật một số sản phẩm như: Gà đồi (Yên Thế); lạc, vải thiều sớm Phúc Hòa (Tân Yên); gạo thơm (Yên Dũng); na, dứa (Lục Nam)... và một số sản phẩm tiểu thủ công nghiệp, làng nghề như: Rượu làng Vân, mây tre đan Tăng Tiến (Việt Yên); mỳ, bánh đa Kế (TP Bắc Giang)... Những sản phẩm này đem lại hiệu quả kinh tế to lớn đối với sự phát triển kinh tế, xã hội địa phương cũng như nâng cao đời sống của người dân; vải thiều Lục Ngạn, mỳ Kế, mỳ Chũ không những tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang một số nước khác như Mỹ, Trung Quốc, Pháp, một số nước ASEAN...

 Không chỉ được bảo hộ thương hiệu trong nước, một số nông sản của Bắc Giang đã có mặt và được bảo hộ tại thị trường nhiều nước trên thế giới, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và chống xâm phạm tài sản trí tuệ. Vải thiều Lục Ngạn đăng ký bảo hộ tại 8 quốc gia; mỳ Chũ, mỳ Kế được cấp văn bằng bảo hộ tại 5 quốc gia và gà đồi Yên Thế được cấp văn bằng bảo hộ tại 3 quốc gia...

Từ khi được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa và chỉ dẫn địa lý khẳng định nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm vải thiều Lục Ngạn liên tục phát triển cả về quy mô và chất lượng. Từ quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn Việt GAP quy mô 1.000 ha đến nay đã nhân rộng lên là 13.000 ha; chất lượng ngày càng được nâng cao và được thị trường chấp nhận, giá bán ngày càng tăng từ 5.000 - 10.000đ/kg năm 2005 -2010 đến nay giá bán bình quân là 30.000 – 40.000đ/kg. Thị trường tiêu thụ trước đây chủ yếu trong nước đến nay đã xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới như Trung Quốc, Mỹ, Australia, một số nước ASEAN...

Cùng với vải thiều Lục Ngạn, nhiều nông sản cũng từng bước xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị. Gà đồi Yên Thế được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa. Nhờ đó mỗi năm, nông dân Yên Thế cung ứng 13-15 triệu con gà thương phẩm, doanh thu khoảng 1,5 nghìn tỷ đồng. Các sản phẩm như: Gạo nếp Phì Điền (Lục Ngạn), lạc giống Tân Yên, gạo thơm Yên Dũng, vải thiều sớm Phúc Hòa (Tân Yên)… cũng từng bước trở thành thương hiệu nổi tiếng. Khi có thương hiệu, giá trị nông sản nâng lên, sản xuất và tiêu thụ dễ dàng hơn. 

Nhiều giải pháp phát triển thương hiệu nông sản Bắc Giang

Mới đây, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Đề án xây dựng và phát triển nông sản hàng hóa đạt tiêu chí cấp tỉnh, giai đoạn 2019-2021 với tổng kinh phí thực hiện gần 11,6 tỷ đồng (trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 7 tỷ đồng, còn lại là đối ứng của các doanh nghiệp và hợp tác xã).  Đề án này duy trì và phát triển 4 sản phẩm vải thiều Lục Ngạn, gà đồi Yên Thế, chè bản Ven và mỳ Chũ đã đạt tiêu chí nông sản hàng hóa cấp tỉnh; xây dựng và phát triển mới 4 sản phẩm gồm cam bưởi Lục Ngạn, na Lục Nam, rượu làng Vân, nấm Lạng Giang đạt tiêu chí nông sản hàng hóa cấp tỉnh giai đoạn 2019-2021.

Cùng với đó, Đề án cũng tập trung hỗ trợ về thiết kế logo, đăng ký sở hữu công nghiệp theo quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế; hỗ trợ về mẫu mã, bao bì, tem nhãn, tem truy xuất nguồn gốc, hỗ trợ công tác quảng bá thương hiệu...

Song song với những giải pháp trên,  tỉnh sẽ hỗ trợ công tác đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, kết nối mở rộng thị trường, thực hiện nhiều dự án liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị.

Để hoàn thành các mục tiêu trên, tỉnh  xác định tập trung triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Trong đó đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền; triển khai các giải pháp về vốn, tín dụng, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn, tập trung huy động xã hội hóa, lồng ghép các nguồn kinh phí từ các chương trình mục tiêu, dự án khác để hỗ trợ thực hiện các nội dung có liên quan.

Đồng thời, tỉnh sẽ tăng cường tổ chức sản xuất, trong đó xác định, ngành nông nghiệp phát triển theo hướng gắn chặt sản xuất với thị trường, trên cơ sở phát huy tối đa các lợi thế so sánh vùng, địa phương. Ngoài ra, các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh cần xây dựng, hoàn thiện dự án liên kết theo chuỗi giá trị đối với các sản phẩm nông sản gồm: gà đồi Yên Thế, mỳ Chũ, chè bản Ven, rượu làng Vân, nấm Lạng Giang, cam, bưởi Lục Ngạn, na Lục Nam...

Hướng tới sản phẩm nông nghiệp sạch và công nghệ cao

Hiện nay, tỉnh Bắc Giang đang hướng tới phát triển sản xuất sản phẩm nông nghiệp sạch và áp dụng công nghệ cao. Đã có nhiều doanh nghiệp và HTX trên địa bàn mạnh dạn đầu tư công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, điển hình như trang trại lợn của HTX Trường Thành  ở Hiệp Hòa, HTX Rau sạch Yên Dũng xây dựng 5.000m2 nhà màng; lắp đặt thí điểm 1ha hệ thống tưới văng; xây dựng khu sơ chế nông sản tiên tiến.

Nắm bắt được xu thế đó, huyện Lục Ngạn đã mạnh dạn thử nghiệm trồng cây vải thiều theo hướng hữu cơ. Theo phương pháp này, sẽ an toàn cho cả người canh tác, lại không gây độc hại cho môi trường, không tồn dư hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật trên sản phẩm, giúp cây sinh trưởng tốt hơn, chất lượng quả vải ngọt và thơm hơn.  Mô hình trồng vải hữu cơ hiện đã nhân rộng lên trên 20ha và những vườn vải tham gia mô hình đều được lắp camera giám sát, nhật ký chăm sóc là nhật ký điện tử. Những hộ dân có vườn vải hữu cơ đều được huyện bảo đảm bao tiêu sản phẩm và cam kết đồng hành thực hiện quy trình chăm sóc, chia sẻ rủi ro.

Thời gian tới, tỉnh tiếp tục phát triển thêm nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực có thương hiệu. Do vậy, UBND tỉnh đã ban hành Đề án “Chương trình mỗi xã một sản phẩm” giai đoạn 2018 - 2020, định hướng đến năm 2030 (Chương trình OCOP). Theo đó tỉnh phát triển, nhân rộng các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh để sản xuất các sản phẩm truyền thống, sản phẩm, dịch vụ có lợi thế, có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế