Liên tiếp những năm gần đây năng suất, sản lượng thủy sản của tỉnh tăng mạnh, mang lại doanh thu hàng nghìn tỷ đồng. Bước chuyển ấy là do người dân cũng như cơ quan chuyên môn tập trung thực hiện nhiều biện pháp nâng cao chất lượng giống thủy sản.
.jpg)
Thu hoạch cá ở Trung tâm Giống thủy sản cấp I (Lạng Giang).
Khắc phục bất cập
Toàn tỉnh hiện có 13 cơ sở sản xuất giống thuỷ sản, trong đó có Trung tâm Giống thuỷ sản cấp I (Lạng Giang) trực thuộc Sở Nông nghiệp và PTNT, còn lại là 12 cơ sở giống tư nhân. Trước đây, những đơn vị này mỗi năm ương nuôi khoảng 450 triệu cá giống, đáp ứng được 70% nhu cầu nuôi thả của người dân trong tỉnh.
Trong đó, các giống cá có năng suất, chất lượng cao như: Chim trắng, chép lai, rô phi đơn tính chỉ đáp ứng được 10-20% so với nhu cầu thực tế. Bởi vậy, các hộ nuôi cá phải mua giống trôi nổi, rất khó kiểm soát chất lượng, nguy cơ lây lan dịch bệnh cao, ảnh hưởng đến năng suất cá thương phẩm.
Không chỉ thiếu con giống, theo Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và PTNT), trước đây cá bố mẹ chủ yếu được tuyển chọn từ cá thương phẩm nên tỷ lệ sống từ cá bột lên cá hương thấp (khoảng 35-40%), chậm lớn, tiêu tốn thức ăn, sức đề kháng kém, ảnh hưởng đến năng suất cá nuôi.
Nhiều hộ sản xuất cá giống chưa có hệ thống ao nuôi đồng bộ đúng quy trình kỹ thuật để vỗ cá bố mẹ, bể đẻ, bể ấp, ương nuôi cá con nên cá bố mẹ phải thả chung đàn, mật độ dày dẫn đến tình trạng cá bị lai cận huyết, dị hình. Thậm chí, có tình trạng sử dụng cá bố mẹ chỉ đạt 0,8 kg/con trong khi tiêu chuẩn phải đạt từ 1-1,2 kg/con. Hầu hết các cơ sở tư nhân khai thác cá bố mẹ vượt quá thời gian quy định.
Tập trung nâng cao chất lượng con giống
Cá là một trong “3 con” được đưa vào chương trình sản xuất nông nghiệp hàng hoá gắn với xây dựng nông thôn mới của tỉnh giai đoạn 2011-2015. Theo Chi cục Thủy sản, giống tốt sẽ quyết định 60% hiệu quả sản xuất. So với đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thức ăn, thuốc thú y thì chi phí mua cá giống là thấp nhất. Cùng một loại cá, chế độ chăm sóc như nhau, nếu giống tốt sẽ đạt năng suất cao hơn 20%.
Xuất phát từ thực tế đó, năm 2012, Sở Nông nghiệp và PTNT tham mưu cho UBND tỉnh ban hành “Đề án nâng cao chất lượng giống thủy sản giai đoạn 2012-2015” với tổng kinh phí hơn 15 tỷ đồng. Đề án nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng giống thuỷ sản, đáp ứng đủ nhu cầu con giống, nhất là giống cá có giá trị kinh tế cao.
Năm 2014, sản lượng thủy sản toàn tỉnh ước đạt 29,6 nghìn tấn, vượt so với mục tiêu đề ra đến năm 2015 khoảng 2,6 nghìn tấn; dự kiến năm nay sẽ tăng lên 30 nghìn tấn, doanh thu ước đạt 1,2 nghìn tỷ đồng.
Theo đó, 13 cơ sở sản xuất cá giống được hỗ trợ 100% kinh phí tập huấn quy trình kỹ thuật sản xuất cá giống, tham quan học tập kinh nghiệm; được hỗ trợ 60% kinh phí thay thế 5 giống cá bố mẹ là: Rô phi, chim trắng, trôi, chép lai, trắm cỏ đạt tiêu chuẩn chất lượng; một phần thức ăn công nghiệp, thuốc thú y, hóa chất, chế phẩm sinh học để xử lý, cải tạo môi trường ao bảo đảm an toàn cho cá bố mẹ.
Ông Đoàn Bá Thiêm, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết: “Từ năm 2012 đến nay, Chi cục phối hợp với Viện nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I mua 5 tấn cá bố mẹ gồm: Chép lai, trắm cỏ, rô phi đơn tính, chim trắng, trôi đạt tiêu chuẩn chất lượng cung ứng cho các đơn vị sản xuất giống để thay thế đàn cá bố mẹ, đồng thời cử cán bộ hướng dẫn và giám sát công tác bình tuyển cá hậu bị trước khi đưa vào sinh sản để loại bỏ con kém chất lượng”.
Đến nay 13 đơn vị sản xuất cá giống trong tỉnh đã được cấp chứng chỉ kỹ thuật; thay thế được 70% cá bố mẹ bảo đảm đủ tiêu chuẩn sinh sản, đáp ứng 100% nhu cầu nuôi thả cho người dân trong tỉnh. Năm 2013 và 2014, mỗi năm các cơ sở cung ứng ra thị trường khoảng 1 tỷ con cá bột, trong đó các giống cá chất lượng được sản xuất với số lượng tăng gấp đôi so với trước khi thực hiện đề án, chiếm 50% cơ cấu giống của tỉnh; tỷ lệ ương nuôi đạt tới 80%.
Điển hình như Trung tâm Giống thuỷ sản cấp I (Lạng Giang) là đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh sản xuất cá rô phi đơn tính, mỗi năm cung cấp 5 triệu con cá giống, tăng gần 3 triệu con so với năm 2012.
Nhờ nâng cao chất lượng cá giống cùng với mở rộng diện tích áp dụng biện pháp nuôi thâm canh nên đến nay năng suất thủy sản toàn tỉnh bình quân đạt 3 tấn/ha, trong đó nuôi thâm canh đạt 10-15 tấn/ha, tăng 1-2 tấn/ha so với trước khi thực hiện đề án./.
Nguyễn Thảo
Tin liên quan:
