Rừng tự nhiên ở Bắc Giang có vai trò và giá trị rất lớn đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, không chỉ có giá trị cao về môi trường, sinh thái, phòng, chống xói mòn, rửa trôi đất, ngăn lũ ống, lũ quét, phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ vùng hạ du đồng bằng Bắc Bộ mà còn là hệ sinh thái rừng nhiệt đới đặc trưng của vùng rừng Đông Bắc Việt Nam; với những cánh rừng nguyên sinh, nơi có hệ sinh thái phong phú, đa dạng từ đó có điều kiện để phát triển loại hình du lịch sinh thái, du lịch “xanh”, nhất là rừng đặc dụng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Tây Yên Tử và Khu du lịch sinh thái Suối Mỡ, huyện Lục Nam.

Trong bối cảnh, ngành Lâm nghiệp đang tái cơ cấu, nhằm đạt được các mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của rừng, giảm nhẹ thiên tai, bảo vệ môi trường, sinh thái, ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu toàn cầu thì lực lượng Kiểm lâm Bắc Giang ứng dụng công nghệ thông minh vào công tác bảo vệ rừng là hết sức cần thiết.

Kiểm lâm Bắc Giang sử dụng thiết bị bay quan sát, ghi hình (flycam) kiểm tra rừng

Đơn cử, hiện ngành đã đưa vào sử dụng 15 biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động trên địa bàn tỉnh, thuộc dự án nâng cao năng lực phòng cháy, chữa cháy rừng; bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2021 - 2025.

Trước đây, với giải pháp cũ thường làm, việc sử dụng biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng thủ công thường bị chậm, không đảm bảo tính kịp thời, chính xác thông tin cấp dự báo cháy rừng dẫn đến không cảnh báo được độ chính xác nguy cơ cháy rừng xuống địa phương, chủ rừng để chuẩn bị tốt về lực lượng, phương tiện, dụng cụ sẵn sàng tổ chức chữa cháy rừng khi có cháy rừng xảy ra.

Hiện nay, việc sử dụng biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động trở nên dễ dàng, chính xác hơn, không mất thời gian, tốn nhân lực như biển báo thủ công như trước đây, đã đáp ứng yêu cầu trong việc nâng cao chất lượng dự báo cháy rừng, đảm bảo tính chính xác, kịp thời thông tin cấp dự báo cháy rừng, hỗ trợ tích cực cho công tác phòng cháy, chữa cháy rừng. Qua đó, cảnh báo nguy cơ cháy rừng xuống địa phương, chủ rừng để chuẩn bị tốt về lực lượng, phương tiện, dụng cụ sẵn sàng tổ chức chữa cháy rừng khi có cháy rừng xảy ra.

Ứng dụng công nghệ thông minh gồm, máy định vị toàn cầu (GPS), máy tính bảng, điện thoại thông minh, hệ thống máy chủ … vào công tác quản lý rừng, được đánh giá là giải pháp mới, đảm bảo tính kịp thời, chính xác, tiết kiệm thời gian, kinh phí, cũng như dễ sử dụng hơn so với việc sử dụng bản đồ giấy, biểu mẫu trên giấy in truyền thống. Qua đó, khi có cháy rừng, phá rừng trái pháp luật,… lực lượng Kiểm lâm nhanh chóng xác định chính xác tọa độ, vị trí để xử lý kịp thời những tác động xấu sâm hại đến tài nguyên rừng, góp phần bảo vệ, phát triển bền vững diện tích rừng hiện có trên địa bàn.

Năm 2021, Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang đã trang cấp 3 thiết bị bay quan sát, ghi hình (flycam) cho các đơn vị trực thuộc gồm, Phòng Thanh tra pháp chế, Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng, Hạt Kiểm lâm huyện Lục Nam để phục vụ công tác bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng. Các thiết bị flycam có thể bay cao 500m, bay xa 6km để quan sát rừng góc rộng từ trên cao, đặc biệt là ở những khu vực rừng có địa hình đồi núi hiểm trở. Bởi vậy, thiết bị này rất có ích cho lực lượng Kiểm lâm trong việc phát hiện các đám cháy rừng, hay phát rừng trái pháp luật, giảm sức lao động của những người bảo vệ rừng.

Trước đây, các cán bộ Kiểm lâm thực hiện việc tuần tra rừng bằng hình thức đi bộ, 1 giờ đồng hồ có thể đi được khoảng 4 - 5km, tuần tra được vài lô rừng. Hiện nay, khi có flycam, lực lượng Kiểm lâm chỉ cần đến cửa rừng, dùng flycam bay chừng 30 phút là có thể bao quát toàn bộ khu rừng cần kiểm tra. Flycam sẽ truyền hình ảnh về cho người điều khiển, thông qua điện thoại thông minh smartphone. Qua đó, lực lượng Kiểm lâm dễ dàng phát hiện những biến động của rừng.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Bắc Giang Nguyễn Văn Hiệu cho biết: “Khi chưa có thiết bị flycam, xảy ra cháy rừng, lực lượng Kiểm lâm chủ yếu xác định vị trí cháy thông qua hướng khói và phải mất rất nhiều thời gian để xác định vị trí cháy, rồi tìm cách di chuyển, tiếp cận đến đám cháy rừng. Tuy nhiên, từ khi sử dụng flycam, khi có cháy rừng, chúng tôi đã nhanh chóng xác định được chính xác vị trí cháy. Đặc biệt, đối với các khu rừng có địa hình khó khăn như cao, dốc, khe suối,…Nếu phát hiện các điểm cháy rừng, chúng tôi sẽ cho flycam bay thấp xuống và chụp ảnh, sau đó phân tích hình ảnh, xác định chính xác vị trí đám cháy, rồi có phương án, tổ chức lực lượng, phương tiện tiếp cận nhanh tới đám cháy rừng, không để cháy lan, cháy lớn, góp phần bảo vệ tốt tài nguyên rừng hiện có, cũng như bảo vệ, phát triển bền vững các giá trị về đa dạng sinh tại địa phương”.

Kiểm lâm Bắc Giang sử dụng phần mềm quản lý cơ sở nuôi động vật hoang dã

Kiểm lâm Bắc Giang hiện đang sử dụng các phần mềm chuyên ngành cho hoạt động chuyên môn nghiệp vụ như: Thiết bị bay quan sát, ghi hình; biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động; tích hợp bản đồ hiện trạng rừng vào smartphone và máy tính bảng phục vụ quản lý rừng, theo dõi diễn biến rừng; phần mền Mapinfor; phần mềm quản lý cơ sở nuôi động vật hoang dã;…

Thực tiễn cho thấy, ứng dụng công nghệ thông minh vào công tác bảo vệ rừng đã hỗ trợ tích cực cho lực lượng Kiểm lâm trong công tác bảo vệ rừng. Qua đó, ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng, nhất là các vụ cháy rừng, phá rừng trái pháp luật. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông minh, chuyển đổi số và ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ vào công tác bảo vệ rừng sẽ thúc đẩy hoàn thành xây dựng và phát triển Chính quyền điện tử, chính quyền số, góp phần đổi mới phương thức làm việc, nâng cao năng suất, hiệu quả hoạt động của lực lượng Kiểm lâm theo đúng chủ trương cải cách hành chính của Chính phủ.

“Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông minh vào công tác quản lý rừng là xu thế tất yếu hiện nay. Thời gian tới, để nâng cao hiệu quả Đề án nâng cao năng lực cho lực lượng Kiểm lâm trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng giai đoạn 2021- 2030, Chi cục Kiểm lâm tiếp tục tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT trình cấp có thẩm quyền đầu tư, mua sắm thêm trang thiết bị công nghệ thông minh cho lực lượng Kiểm lâm. Đây sẽ là những công cụ đắc lực, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng Kiểm lâm. Đồng thời, thường xuyên đào tạo, nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ Kiểm lâm thực hiện công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”, ông Nguyễn Văn Hiệu cho biết thêm.

Theo https://snnptnt.bacgiang.gov.vn/