Trạm Khuyến nông huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Cty TNHH Bayer Việt Nam tổ chức xây dựng mô hình giống Tej Vàng...
 
Với mục tiêu tìm ra những bộ giống lúa lai phù hợp với điều kiện đất đai của từng vùng sinh thái khác nhau trong huyện, đạt tiêu chuẩn cả về năng suất và chất lượng, đáp ứng yêu cầu nguyện vọng của nhân dân, thời gian vừa qua Trạm Khuyến nông huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Cty TNHH Bayer Việt Nam tổ chức xây dựng mô hình giống Tej Vàng.
Mô hình được thực hiện ở 2 điểm thôn là Hoàng Mai và Quang Biểu của xã Quang Châu với tổng diện tích 1ha và sự tham gia của 12 hộ. Những người thực hiện mô hình đã chọn đối chứng cho Tej Vàng là Nhị ưu 838, giống lúa đang được sản xuất đại trà ở huyện Việt Yên để dễ tiện bề so sánh, tham chiếu.
 
Vụ mùa đó thời tiết diễn biến phức tạp, tháng 7, giai đoạn lúa đẻ nhánh thời tiết nắng, mưa xen kẽ đủ nước thuận lợi cho lúa bén rễ hồi xanh, đẻ nhánh mạnh. Nhưng cuối tháng 8, đầu tháng 9 do ảnh hưởng trực tiếp của bão gây gió lớn và có mưa, ảnh hưởng gẫy dập đòng của lúa, các đối tượng như sâu cuốn lá, bệnh đốm sọc vi khuẩn, bệnh bạc lá nổi lên gây hại mạnh làm ảnh hưởng tới năng suất sau này.
 
Tại mô hình do tích cực phòng trừ sâu bệnh kịp thời nên các yếu tố, đối tượng gây hại được giảm thiểu. Trời còn tiếp tục thử thách bằng một trận mưa to trùng với thời gian trỗ bông khiến cho lúa đại trà lép lửng nhiều nhưng Tej Vàng ít bị ảnh hưởng.
 
Không phải ngẫu nhiên mà các giống nhập ngoại lúa thuần như Khang dân 18 hay lúa lai như Nhị ưu 838 có một tuổi thọ rất lâu ở Việt Nam. Chúng có khá nhiều ưu thế mà đặc biệt nhất là dễ trồng, dễ chăm sóc, dễ chắc ăn. Nếu so sánh chi li từng yếu tố một thì giống Tej Vàng cấy ở vụ mùa có thời gian sinh trưởng 118 ngày, dài hơn giống Nhị ưu 838 khoảng 3 ngày, chiều cao trung bình 115cm, cao hơn giống lúa Nhị ưu 838 là 5cm nên tạm thời thua 1 điểm.
 
Về khả năng sinh trưởng và năng suất, giống Tej Vàng có số dảnh hữu hiệu trung bình đạt 7,4 dảnh/khóm, có trung bình 150 - 155 hạt/bông nên cho năng suất 262kg/sào cao hơn Nhị ưu 838 khoảng 55kg/sào (30 %). Tỷ số xét đến đây là 1 - 1.
 
Về khả năng chống chịu với thời tiết cũng như các đối tượng gây hại như sâu cuốn lá, sâu đục thân, bệnh khô vằn thì trên ruộng mô hình Tej Vàng chỉ phát sinh gây hại ở mức độ nhẹ.

Điều đặc biệt nhờ chứa tổ hợp gene kháng bạc lá (có 3 gene kháng bạc lá) bằng cách lai tạo truyền thống và hiện đại nên gần như Tej Vàng có khả năng kháng tối đa bệnh bạc lá, hoàn toàn khác với các giống có 1 chứa 1 gene kháng bạc lá. Đằng này Nhị ưu 838 chỉ là giống lúa lai thông thường vốn rất nhạy cảm với bệnh bạc lá nên xét ở khía cạnh chống chịu bệnh kém hơn hẳn Tej Vàng. Tỷ số đến đây là 2 - 1 nghiêng về Tej Vàng.

Trong thời buổi ăn ngon, mặc đẹp nên người dân quan tâm nhất là chất lượng sản phẩm. Tej Vàng có hạt gạo dài đẹp, chất lượng gạo tốt, cơm ăn đậm và dẻo, thơm nhẹ - những đặc tính gần với giống thuần chất lượng hơn là giống lai. Còn chất lượng cơm của giống đối chứng Nhị ưu 838 vẫn là chất lượng của những giống lúa lai thời kỳ đầu vào Việt Nam, cơm ăn khá khô và vị nhạt.

Bởi cơm ngon nên theo khảo sát giá thóc thương phẩm Tej Vàng có giá bán cao hơn giống Nhị ưu 838 khoảng 800 đồng/kg. Tính toán đến tận cùng hiệu quả kinh tế của Tej Vàng sẽ cao hơn giống đối chứng từ 360.000 – 400.000 đồng/sào. Đây là một điều ấn tượng nhất đối với bà con thực hiện mô hình. Không nghi ngờ gì nữa, tỷ số chung cuộc Tej Vàng thắng áp đảo 3 - 1.

Tej Vàng là giống lúa lai 3 dòng do viện nghiên cứu lúa của Bayer tại Ấn Độ nghiên cứu từ năm 2012 và được thương mại hoá tại Ấn Độ, Pakistan, Việt Nam. Giống có 3 đặc điểm nổi trội sau:

Chứa tổ hợp gene kháng bạc lá (có 3 gene kháng bạc lá) bằng cách lai tạo truyền thống và hiện đại nên gần như có khả năng kháng tối đa bệnh bạc lá, khác với các giống có 1 chứa 1 gen kháng bạc lá.

Năng suất cao hơn lúa thuần 20% và cao hơn lúa lai cùng trà 5% với trung bình đạt 68 - 75 tạ/ha.

Hạt gạo dài 7,1mm, dài nhất trong các giống lúa hiện nay, chất lượng cơm ăn khá.

Ở các tỉnh có áp lực bệnh bạc lá nặng Tej Vàng là giống duy nhất chứa đa gene kháng bạc lá nên luôn là sự lựa chọn số một.