TS Ngô Đình Thức, Giám đốc Trung tâm Giống nông lâm ngư nghiệp Kiên Giang cho biết, giống lúa GKG 1, GKG 9 được đơn vị nghiên cứu, chọn tạo. GKG 1 có thời gian sinh trưởng cực ngắn, 85-90 ngày (ngắn hơn các giống lúa khác khoảng 7 ngày), chống chịu phèn mặn khá tốt, cho năng suất cao, hạt gạo thon dài, ít bạc bụng, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Với những đặc tính nông học nổi trội như vậy, GKG 1 đã được Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) công nhận đặc cách là giống cây trồng nông nghiệp mới năm 2012.

 

Theo đánh giá của bà con nông dân, lợi thế của giống lúa GKG 1 là thời gian sinh trưởng cực ngắn. Do đó, rất phù hợp cho những vùng thâm canh 3 vụ lúa/năm, đảm bảo thời gian cách ly giữa các vụ cũng như vệ sinh đồng ruộng, làm đất trước khi gieo sạ lại. Giống lúa này cũng thích nghi với những vùng bị nhiễm mặn, vùng sản xuất luân canh theo mô hình một vụ lúa, một vụ tôm. Nhờ ngắn ngày, thu hoạch sớm nên có thể né được hạn, mặn xâm nhập vào cuối vụ.

 

Tỉnh Kiên Giang đã quy hoạch phát triển bền vững khoảng 80.000 ha lúa - tôm tại 4 huyện vùng U Minh Thượng là: An Biên, An Minh, U Minh Thượng và Vĩnh Thuận. Mô hình đã phát triển được hơn 20 năm, cho hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với độc canh cây lúa trước đây. Hiện tỉnh đang tiếp tục quy hoạch chuyển đổi hơn 20.000 ha ven biển vùng Tứ giác Long Xuyên (chủ yếu thuộc huyện Hòn Đất) từ 2 vụ lúa sang luân canh lúa - tôm.

 

Trong cơ cấu giống lúa, những năm qua, GKG 1 đã được ngành nông nghiệp Kiên Giang khuyến cáo đưa vào sản xuất cho những vùng chuyên canh, vùng nhiễm phèn mặn, đặc biệt rất thích hợp với vùng lúa - tôm.

 

Nông dân Trần Mậu Thân ở xã Đông Hòa, huyện An Minh, Kiên Giang cho biết: “Giống lúa GKG 1 dễ canh tác, hơi kháng rầy nâu, đạo ôn, dạng hình đẹp, đẻ nhánh khỏe, cứng cây, chịu phèn mặn, khá. Nhờ ngắn ngày nên rất thích hợp cho sản xuất luân canh trên nền đất nuôi tôm, đỡ lo bị thiệt hại do mặn xâm nhập vào cuối vụ. Nếu thời tiết thuận lợi và được chăm sóc tốt, GKG 1 cho năng suất khá cao.

 

Không chỉ trong tỉnh, mà GKG 1 còn được sản xuất trên diện rộng tại các tỉnh, thành, như: Bạc Liêu, Trà Vinh, Đồng Tháp, Tiền Giang, Cần Thơ… với diện tích hàng chục ngàn ha mỗi vụ. Đa số nông dân sau khi sản xuất giống lúa này đều đánh giá rất cao, vì dễ canh tác, cho năng suất cao, đạt hiệu quả kinh tế.

Tương tự, GKG 5 là giống lúa được chọn tạo từ kỹ thuật nuôi cấy túi phấn, có thời gian sinh trưởng từ 90-95 ngày, cứng cây, đẻ nhánh khỏe, chống chịu sâu bệnh khá, tiềm năng cho năng suất cao. Kết quả khảo nghiệm quốc gia được thực hiện tại các tỉnh ĐBSCL (Tiền Giang, An Giang, Kiên Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu…) cho thấy, giống lúa này đạt năng suất trung bình từ 5,3 tấn/ha (vụ hè thu) đến 8,1 tấn/ha (vụ đông xuân), thuộc tốp đầu trong nhóm giống khảo nghiệm. GKG 5 cho phẩm chất gạo tốt, xay xát đạt tỷ lệ cao, hạt gạo trắng, thon dài, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Theo đánh giá của những hộ nông dân trực tiếp tham gia sản xuất thử, giống lúa GKG5 có khả năng thích nghi tốt với điều kiện sản xuất tại địa phương, dễ canh tác, cho năng suất cao và có khả năng phát triển, nhân rộng trong sản xuất.

Sản xuất lúa trên nền đất nuôi tôm cần có giống thích hợp, vì đất thường bị nhiễm nặm trong quá trình nuôi tôm, khó rửa mặn một cách triệt để. Trước đây, nông dân vùng U Minh Thượng thường sử dụng giống lúa mùa địa phương để canh tác, lúa phát triển tốt nhưng chất lượng gạo không ngon. Vì vậy, việc chọn tạo những giống lúa thuần, ngắn ngày, thích ứng được trên nền đất nuôi tôm là rất cần thiết cho nông dân trong vùng.  

Ưu tiên các giống lúa thích ứng với BĐKH

Tại Bạc Liêu, ngành nông nghiệp tỉnh đã có những định hướng cụ thể về phát triển nông nghiệp thích ứng với BĐKH theo Nghị quyết số 120. Hiện Bạc Liêu tiếp tục quy hoạch, phát triển nông nghiệp thích ứng với BĐKH theo hướng tập trung, phù hợp với điều kiện đặc thù của tỉnh.

Hiện nay, tỉnh chia làm 2 vùng, phía Bắc QL1A và phía Nam QL1A. Mỗi vùng có ưu thế riêng, nên tỉnh sẽ tập trung vào lợi thế đó để thúc đẩy sự phát triển kinh tế nông nghiệp.

Đến nay tỉnh đã hình thành vùng chuyên canh lúa quy mô gần 59.000 ha. Trong đó, sản xuất 2-3 vụ/năm với các giống lúa thơm, đặc sản và chất lượng cao như: Đài thơm 8, Nàng hoa 9, OM 18, OM 5154, OM 7347, BLR 103, BLR 105 và BLR 413, ST 24, ST25… riêng tiểu vùng tôm - lúa với gần 34.000 ha. Với 23 cánh đồng lớn với diện tích canh tác 11.372 ha (SX 2-3 vụ/năm).

Ông Trương Phước Hiền, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Phước Long cho biết: “Huyện đang tuyển chọn, giới thiệu các giống lúa mới triển vọng đã qua khảo nghiệm có tiềm năng cho năng suất cao, thích nghi với điều kiện canh tác, đặc biệt là thích ứng với BĐKH để đưa vào SX. Điển hình là giống Một bụi đỏ Hồng Dân; Một bụi đỏ ngắn ngày, Giống lúa F Lai, OM 18 hay giống lúa Đài Thơm 8… Đặc điểm của các giống lúa trên là ngắn ngày và chịu mặn tốt.

 

Tin liên quan: