1. Giới thiệu:
 
Cây bí đỏ Tên khoa học: Cucurbita pepo Cucurbita moschata Họ bầu bí: Cucurbitaceae
 
Sản phẩm sử dụng chính là quả giàu vitamin A, quả chứa 85 - 91% nước, chất đạm 0,8 - 2g, chất béo 0,1 - 0,5g, chất bột đường 3,3 - 11g, cho năng lượng 85 -170 kJ/100g. Ngoài ra, hoa, lá và ngọn non cũng được dùng làm rau ăn.
 
2. Kỹ thuật trồng
 
2.1. Thời vụ
 
Bí đỏ trồng được quanh năm, tùy theo điều kiện đất và nước từng nơi mà bố trí trong mùa khô hay mùa mưa. Mùa khô gieo tháng 11 - 1 Dương lịch, thu hoạch tháng 3 - 4 Dương lịch; mùa mưa gieo tháng 5 - 6, thu hoạch tháng 8 - 9 Dương lịch.
 
2.2. Làm đất
 
Bí đỏ rất dễ trồng không kén đất, có thể trồng trên đất bờ hoặc đất ruộng sau mùa lúa, nhưng tốt nhất là đất mới khai phá. Kỹ thuật làm đất bí tương tự như làm đất trồng dưa hấu. Đất được cuốc lên líp đôi, khoảng cách giữa 2 tim mương 5 - 6 m, mương rộng 0,4 - 0,6 m, mặt luống rộng 0,7 m, cao 0,2 - 0,3 m, khoảng cách cây trên luống 0,5 - 0,7 m, mật độ 5.500 - 7.500 cây/ha.
 
2.3. Gieo hạt
 
Hột gieo thẳng hoặc gieo trong bầu, thường ngâm ủ cho nẩy mầm trước khi gieo. Lượng giống gieo 1 - 1,5 kg/ha tùy giống. Cây con đem trồng có 1 - 2 lá nhám.
 
2.4. Chăm sóc
 
2.4.1. Bón phân
 
Công thức phân áp dụng và cách bón như sau cho 1 ha:
 
N: từ 230 - 250 kg
 
P2O5: 150 -200 kg
 
K2O: 90 - 100 kg
 
Loại phân
 
Lượng phân
 
Bón lót
 
Thúc lần 1 (20NSKT)
 
Thúc lần 2 (40 NSKT)
 
Thúc nuôi quả
 
Phân chuồng (m3)
 
30
 
30
 
 
 
 
Vôi (kg)
 
1.000
 
1.000
 
 
 
 
Phân 16-16-8
 
600
 
200
 
 
200
 
200
 
Uree (kg)
 
250
 
 
 
 
250
 
DAP (kg)
 
150
 
 
120
 
30
 
 
KCl (kg)
 
100
 
 
 
 
100
 
NSKT: Ngày sau khi gieo
 
Ngoài lượng phân trên có thể phun phân qua lá định kỳ 7 - 10 ngày/lần như Bayfolan, HVP, Komix, Bioted... với nồng độ khuyến cáo trên nhản chai thuốc giúp cây khoẻ mạnh, tăng trưởng nhanh, cho quả tốt.
 
4.4.2 Tưới nước: Cung cấp đầy đủ nước trong mùa khô, nhất là giai đoạn ra hoa. Thoát nước tốt trong mùa mưa không để rễ cây bị úng.
 
4.4.3 Tạo hình: Khi bí dài 1m, lấy đất đắp đoạn thân giúp cây phát triển rễ phụ tăng khả năng hút chất dinh dưỡng, cây sinh trưởng tôt hơn. Bí có khả năng đâm nhánh mạnh nên ra rất nhiều nhánh. Mỗi cây chỉ nên chừa 2 - 4 nhánh tốt nhất hoặc dây chánh và 1 - 2 dây nhánh, tỉa hết các nhánh khác làm rau ăn để cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả. Cũng tỉa bớt các lá chân hoặc lá vàng úa, giúp thông thoáng, để ong bướm tìm hoa hút nhụy, tăng tỉ lệ đậu quả .
 
4.4.4. Để quả: Hoa đực ở bí đỏ rất nhiều gấp hơn 20 lần hoa cái, hoa đực có sớm hơn hoa cái vài ba ngày. Khoảng 35 ngày sau khi trồng hoa cái bắt đầu nở. Hoa nở vào buổi sáng sớm, thường thì hoa đực và hoa cái trên một cây nở hoa không cùng lúc mà hạt phấn chỉ thụ tinh trong vài giờ, vì vậy thụ phấn nhân tạo rất cần thiết để đảm bảo năng suất. Ngắt hoa đực, bỏ hết đài và cánh hoa, quét nhị đực lên nướm vòi nhụy. Không nên phun thuốc trừ sâu xông hơi mạnh trong thời gian chấm nụ. Mỗi cây thường để 1 - 3 quả tùy theo khoảng cách trồng và độ phì của đất.
 
4.4.5. Phòng trừ sâu bệnh: Tương tự như trên dưa hấu
 
5. Thu hoạch:
 
Nếu ăn ngay hoặc tiêu thụ nhanh tại điạ phương có thể thu quả non (khoảng 30 ngày sau khi đậu quả), quả thu non hái được nhiều quả và dây lâu tàn. Nếu để dự trữ lâu nên thu khi quả thật già vỏ cứng có màu vàng, có lớp sừng, có phấn, cuống vàng và cứng (khoảng 3 - 4 tháng sau khi trồng) tùy theo giống, dùng dao cắt cả cuống đem về bôi vôi vào mặt cắt giữ nơi thoáng mát. Năng suất 20 - 30 tấn/ha.
 
6. Để giống:
 
Cần chọn quả đều đặn, nằm trên dây chính, thật già, vỏ cứng chắc, thu hoạch khi dây đã tàn, cất giữ trong nhà ít nhất 1 tháng mới bổ ra lấy hạt. Hạt được rửa sạch, phơi khô để vào chai kín cất giữ./.