Mục tiêu của việc xây dựng quy trình sản xuất thuốc trừ sâu, bệnh có nguồn gốc thực vật là nhằm giảm thiểu, tiến đến loại bỏ việc sử dụng thuốc trừ sâu, bệnh có nguồn gốc hóa học, độc hại đối với con người, nông sản và môi trường; đảm bảo chất lượng nông sản hàng hóa theo tiêu chuẩn hữu cơ, an toàn và chất lượng.
Chế phẩm tạo ra từ thực vật có cơ chế tác động lên côn trùng gây hại bằng con đường tiếp xúc (qua da), xông hơi (qua đường hô hấp), vị độc (qua miệng), thấm sâu, nội hấp hay lưu dẫn, ngoài ra còn gây ngán ăn, xua đuổi, ngăn sự lột xác của côn trùng cũng như ngăn cản sự đẻ trứng làm giảm khả năng sinh sản của côn trùng.
Ở nước ta, rất nhiều loài thực vật đã được phát hiện và đưa vào sử dụng như một loại thuốc trừ sâu thảo mộc. Do đó, việc xây dựng quy trình pha chế và sử dụng thuốc thảo mộc trừ sâu bệnh hại trên cây trồng nói chung và trên sâu bệnh hại rau nói riêng sẽ mang lại ý nghĩa rất lớn trong sản xuất rau theo hướng hữu cơ, an toàn và chất lượng.
Ưu điểm của chế phẩm thảo mộc trừ sâu, bệnh là người nông dân có thể chủ động tự pha chế thuốc trừ sâu bệnh bằng các loại thảo mộc rất thân thiện với cuộc sống hàng ngày như tỏi, ớt, gừng, hành, nghệ... để phòng trừ một số loại sâu bệnh trên cây rau rất hiệu quả. Nhờ việc sử dụng thuốc trừ sâu bệnh được chiết xuất từ thảo mộc nên số lượng sâu hại giảm đi đáng kể, chi phí phun thuốc sâu bệnh giảm 40 - 50%, đặc biệt phù hợp với những vùng rau theo hướng hữu cơ an toàn.
1. Một số quy trình sản xuất và sử dụng chế phẩm thảo mộc trừ các đối tượng sâu bệnh
Nguyên vật liệu, dụng cụ
Phương pháp
tạo chế phẩm
Đối tượng
phòng trừ
Hướng dẫn sử dụng
Chiết xuất từ củ tỏi
85 g tỏi băm nhỏ;
50 ml dầu khoáng sản (dầu hỏa hoặc dầu thực vật); 10 ml xà phòng; 950 ml nước lọc
Dụng cụ chứa thuốc (chai nhựa)
Thêm tỏi vào dầu thực vật
Cho phép hỗn hợp để lắng trong 24 giờ
Thêm nước và khuấy thêm xà phòng
Cho dung dịch vào chai
Sâu khoang, bọ trĩ
Bệnh mốc sương, bệnh thối quả, bệnh đốm đen, bệnh thối cây con
Pha loãng 1 phần dung dịch chiết với 19 phần nước (ví dụ 50 ml
dung dịch chiết xuất thêm vào
950 ml nước)
Lắc thật kỹ trước khi phun thuốc
Phun triệt để trên cây trồng bị nhiễm khuẩn hoặc sâu hại
Phun tốt nhất vào buổi sáng sớm
Liều lượng và nồng độ: Tùy thuộc vào diện tích cây trồng và mức độ gây hại của dịch hại
Chiết xuất từ ớt
4 ly nhỏ ớt chín hoặc
5 ly nhỏ hạt ớt;
30 g xà phòng
Dụng cụ: Nồi nấu ăn; Rây lọc; Dụng cụ chứa thuốc (chai nhựa)
Luộc chín ớt trái
hoặc ớt hạt trong nước
15 - 20 phút
Nhấc nồi xuống và thêm
3 lít nước
Để nguội rồi lọc bỏ bã
Thêm xà phòng
Khuấy đều hỗn hợp
Sâu bộ Cánh vảy
Rệp sáp
Phun trên các cây có triệu chứng bị nhiễm sâu, bệnh hại
Liều lượng và nồng độ: Tùy thuộc vào diện tích cây trồng và mức độ gây hại của dịch hại
Chiết xuất từ gừng, tỏi, ớt
25 g củ gừng;
50 g tỏi; 25 g ớt xanh; 10 ml dầu hỏa; 12 ml xà phòng; 3 lít nước
Dụng cụ: Máy xay, xô/chậu
Ngâm tỏi trong dầu hỏa qua đêm. Sau đó, xay và làm cho nhão
Thêm 50 ml nước vào ớt, xay, làm thành dạng nhão
Xay gừng và làm thành dạng nhão
Trộn tất cả các thành phần vào nước
Thêm xà phòng
Lọc các chiết xuất
Khuấy đều trước khi
phun thuốc
Rầy mềm,
sâu đục quả,
ruồi đục lá, bọ phấn
Phun kỹ và đều khắp trên các cây bị nhiễm khuẩn
Liều lượng sử dụng: 2,5 kg tỏi;
1,25 kg gừng; 2,5 kg ớt xanh dùng cho 01 ha
Chiết xuất từ hành củ
85 g hành củ
50 ml dầu hoả
10 ml xà phòng
450 ml nước lọc
Chai đựng
Cho hành củ đã băm nhỏ vào dầu hỏa. Để lắng hỗn hợp này trong 24 giờ
Thêm nước và xà phòng rồi khuấy đều.
Chứa dung dịch chiết xuất trong chai
Bọ phấn
Pha loãng 1 phần dung dịch chiết với 19 phần nước (ví dụ: 50 ml dung dịch chiết tới 950 ml nước)
Lắc thật kỹ trước khi phun thuốc
Phun triệt để trên cây và bộ phận bị nhiễm
Phun tốt nhất vào sáng sớm
Chiết xuất từ thân, rễ nghệ
20 g thân rễ nghệ
đã được băm nhỏ
200 ml nước tiểu bò
2 - 3 lít nước
8 - 12 ml xà phòng
Thùng
Ngâm thân rễ nghệ đã được băm nhỏ trong nước tiểu của bò
Lọc
Rệp, rầy xanh
Pha loãng dịch chiết với 2 - 3 lít nước
Thêm xà phòng
Khuấy đều
Phun trên toàn bộ cây trồng bị sâu hại
Phun vào buổi sáng sớm
hoặc chiều mát
2. Một số lưu ý khi chuẩn bị và sử dụng chế phẩm thảo mộc
Chọn bộ phận cây không nhiễm bệnh. Khi lưu trữ các bộ phận cây để sử dụng sau này phải đảm bảo đã được phơi khô và lưu trữ trong thùng thoáng mát (không bao giờ sử dụng thùng nhựa), cách xa ánh sáng mặt trời trực tiếp và độ ẩm, không bị nhiễm nấm mốc trước khi đem ra sử dụng.
Sử dụng đồ dùng cho việc nghiền giã và chiết xuất: Không sử dụng để chuẩn bị, chế biến thức ăn, đựng đồ uống và nấu ăn hay thùng chứa nước. Vệ sinh làm sạch tất cả các đồ dùng sau mỗi lần sử dụng. Không để tay, bộ phận cơ thể, mắt trực tiếp với các chiết xuất dầu thô trong quá trình chuẩn bị và phun xịt. Đặt các chất chiết xuất thảo mộc xa khỏi tầm trẻ em, vật nuôi trong nhà khi ngâm qua đêm.
Thu hoạch tất cả các cây trồng đến kỳ thu hoạch và hoa quả chín trước khi phun chiết xuất thực vật. Luôn kiểm tra dung dịch chiết xuất thực vật trên một ít cây bị nhiễm sâu bệnh trước khi phun trên quy mô lớn. Thêm xà phòng để tạo chất chuyển thể dung dịch sang dạng sữa.
Mặc quần áo bảo hộ trong khi chuẩn bị và phun chất chiết xuất thực vật. Rửa tay sau khi xử lý các chiết xuất thực vật.
Theo khuyennong.gov.vn
Tin liên quan:
