Trước đây, khi nhắc đến nho là mọi người nghĩ ngay đến Ninh Thuận, bởi nơi đây có khí hậu thuận lợi cho cây nho phát triển. Tuy nhiên, mấy năm gần đây miền Bắc đã biết áp dụng một số biện pháp kỹ thuật khắc phục hạn chế do thời tiết nên cây nho đã dần thích nghi và phát triển tốt ở miền Bắc.

Nho luôn nổi tiếng là một loại quả ngon, giàu chất dinh dưỡng, đặc biệt được nhiều người yêu thích. Chính vì thế nhiều người tự trồng cho gia đình mình một giàn nho để có được một loại quả ngon, sạch.

1. Chuẩn bị dụng cụ trồng, đất trồng và giống

Dụng cụ trồng

Bạn có thể trồng chậu, khay, thùng xốp có kích thước ít nhất 50 x 50 x 50cm trở lên. Dưới đáy khay đục lỗ để thoát nước. Nho là cây ưa ánh sáng nên phải đặt chậu ở những nơi có nhiều ánh nắng.

Đất trồng

Nho sẽ phát triển mạnh và cho nhiều trái khi được trồng ở đất pha cát và có độ pH từ 5,5-7,5. Khi trồng nên đặt ở vị trí không bị ngập úng, thoát nước và có hệ thống tưới tiêu tốt. Đất trồng phải tơi xốp và được bón phân hữu cơ để cây có thể cung cấp dinh dưỡng một cách tốt nhất.

Bạn có thể mua đất sẵn hoặc tiến hành trộn đất với phân bò hoai mục, phân gà đã ủ hoai, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa, than bùn, mùn hữu cơ mỗi gốc nho là 0,5-2 kg, tùy loại phân… Nên bón lót với vôi rồi phơi ải từ 7 - 10 ngày trước trồng để xử lý các mầm bệnh có trong đất.

Giống

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại giống nho. Bạn có thể lựa chọn tùy điều kiện khí hậu ở địa phương và lựa chọn cơ sở bán cây giống uy tín.

Tuy nhiên, bạn nên chọn giống nho quả chín có màu đỏ: nho tím Ninh Thuận, Nho Hạ Đen… chọn những cây nho giống mập mạp (cành gốc không quá già), không sâu bệnh để làm giống.

2. Trồng cây

Khi mua nho về, nhẹ nhàng rạch bỏ bao nilon (tránh đụng chạm tới rễ), đào hố giữa chậu vừa bang bầu cây và đặt cây xuống. Lấp đất vào xung quanh gốc, ấn nhẹ tay cho cây đứng, tránh làm đứt rễ cây, trồng xong tưới thật đẫm nước.

3. Chăm sóc

Khoảng 10 ngày đầu mới trồng, ngày tưới nước cho nho 2 lần vào sáng sớm và chiều mát. Sau đó cứ 5 - 7 ngày tưới 1 lần. Những ngày trời mưa ta nên tìm cách thoát nước cho cây nhanh nhất, tránh hiện tượng ngập úng gây thối và bật rễ.

Khi trồng nho được khoảng 15 ngày, cây bắt đầu bén rễ thì ta tiến hành bón lót bằng phân hữu cơ, phân bò, phân trùn quế, phân hữu cơ Nhật khoảng 100-200g/gốc bón trực tiếp cách gốc 15-20cm hoặc pha loãng với nước rồi tưới… Cứ khoảng 20 ngày lại bón 1 lần cho cây.

Thường xuyên làm cỏ, vun xới xung quanh gốc để giúp đất tơi xốp, thông thoáng. Thông thường một năm nên xới 1 lần để cây tạo bộ rễ mới, thường tiến hành sau thu hoạch.

Khi cây nho cao 25-30cm, tiến hành cắm cọc và buộc cây nho vào cọc theo hướng thẳng góc với giàn nho. Ta có thể hàn khung sắt trên sân thượng để làm giàn leo cho cây nho. Độ cao của giàn khoảng 1,5 - 2m để tiện việc đi lại, chăm sóc. Vơi khí thời tiết năng nóng, mưa nhiều ở miềm Bắc nên căng mái vòm bằng nilon trên mặt giàn để che mưa ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc, sinh trưởng và phát triển của cây nho, nhất là thời điểm ra hoa, đậu quả.

Chọn ngọn khỏe nhất buộc vào cọc cho nho leo lên giàn, các ngọn hoặc cành còn lại cần cắt bỏ. Khi ngọn của thân chính đã leo cao khỏi giàn 20 - 30cm, tiến hành cắt bỏ thân chính (vị trí phía dưới giàn), cây nho sẽ mọc nhiều cành mới (cành cấp 1).

Mỗi cây nho chỉ để lại 2 - 4 cành cấp 1 tùy giống và bố trí sau cho phân bố đều về các hướng. Khi cành cấp 1 dài khoảng 0,8 - 1m, tiến hành cắt ngọn để cây mọc ra các cành cấp 2 (cành này sẽ ra quả), mỗi cành cấp 1 để 10 - 20 cành cấp 2 tuỳ giống và mật độ trồng.

Các cành cấp 1 và cấp 2 cần được buộc chặt vào giàn tránh gió lay làm rách lá, rụng mắt và tránh để cành đè lẫn lên nhau. Dây để buộc cố định cành vào giàn sử dụng những loại có khả năng tự phân hủy như dây aln, bẹ chuối…

Khi các cành cấp 2 đã hóa gỗ, có màu nâu, mắt đã nổi rõ thì tiến hành để trái bằng cách cắt hết cành lá đã có (cành tăm, cành vược). Chỉ để lại cành quả, mầm dự trữ ở chân cành quả (sẽ ra quả vụ sau). Những cành to khỏe dài hơn 1m thì cắt cành ở vị trí mắt thứ 6 - 8, các cành nhỏ thì ngắn cắt ở vị trí mắt thứ 1 - 2 để tạo cành dinh dưỡng cho vụ thu hoạch sau.

Sau cắt cành khoảng 20 ngày cây bắt đầu ra hoa, 25 - 30 ngày đậu trái, từ lúc cắt cành đến quả chin khoảng 120 ngày. Mỗi dây chỉ để 2 - 3 chùm quả.

4. Thu hoạch

Nếu trồng và chăm sóc tốt, sau 1 năm nho sẽ cho thu hoạch (tùy giống). Sau khi thu hoạch, trái nho không chín thêm nữa nên phải đợi quả chín mới hoạch.

Đỗ Thơm T/h