Nấm Chân dài hay còn gọi là nấm Cốc lớn, nấm Măng, nấm Mẫu đơn, tên khoa học là Clitocybe maxima; Tên tiếng anh: Cup big, Big clitocybe. Hương vị ngon, giòn, mùi thơm nhẹ. Nấm Chân dài chứa nhiều axit amin và chất khoáng cần thiết cho cơ thể, hàm lượng axit amin chiếm 16,5% chất khô, hàm lượng lysin đứng đầu trong các loài nấm ăn, hàm lượng protein trong nấm Chân dài tương đương với hàm lượng protein trong nấm Hương và nấm Kim châm.
1. Thời vụ nuôi trồng nấm chân dài
Giống nấm chân dài có thể được nuôi trồng thích hợp tháng 2 đến tháng 5 dương lịch và từ tháng 7 – tháng 12 dương lịch.
2. Nguyên liệu
Nuôi trồng nấm chân dài có thể sử dụng nguyên liệu là mùn cưa của các loại gỗ mềm, không có tinh dầu và độc tố; rơm rạ, bông hạt, thân lõi ngô, vỏ hạt đậu, các loại cỏ thuộc họ hòa thảo.
3. Tiến hành
3.1. Xử lý nguyên liệu
Rơm rạ ngâm trong nước vôi 15 - 20 phút vớt ra để ráo nước, ủ 3- 4 ngày, đảo ủ lại 3- 4 ngày. Rơm băm nhỏ 5 - 10cm.
3.2. Phối trộn, đóng túi nguyên liệu
Công thức: 47% mùn cưa + 40% bông hạt + 6% cám gạo + 6% bột ngô +1%CaCO3.
Đảo trộn đều nguyên liệu, đóng vào túi theo kích thước trên sao cho trọng lượng túi đạt từ 1,3 - 1,4 kg đưa vào hấp khử trùng.
3.3. Hấp khử trùng
Chế độ thanh trùngở nhiệt độ 100o C, thời gian kéo dài từ 4 – 6 giờ hoặc hấp khử trùng bằng nồi hấp áp lực (Autoclave) ở áp suất 1,2 -1,5 atm trong thời gian 3giờ.
3.4. Cấy giống
* Yêu cầu đối với phòng cấy: phòng cấy phải sạch, thoáng mát. Trước khi cấy phải thanh trùng phòng cấy bằng cách phun foocmol (0,5 %) hoặc đốt lưu huỳnh rồi đóng kín cửa từ 12 - 24 giờ. Mở cửa để sau 24 giờ cho bay hết mùi mới được vào cấy.
* Dụng cụ cấy: Hộp cấy bằng gỗ hoặc inox, khay cấy, que cấy, đèn cồn, lọ đựng cồn, bông. Giống cấp hai, một chai giống cấy chuyển sang khoảng 35 – 40 bịch nguyên liệu.
* Thao tác cấy:
Dùng bông cồn lau sạch bên ngoài chai giống, dụng cụ cấy và xung quanh hộpcấy.
Đốt que cấy trên ngọn lửa đèn cồn 2 đến 3 lần, mỗi lần 2 - 3 phút.
Để que cấy nguội, mở nút chai giống từ từ trên ngọn lửa đèn cồn, khều bỏ lớp giống trên bề mặt chai giống. Đặt chai giống nằm nghiêng trên khay cấy.
Mở nút bông của túi nguyên liệu từ từ cạnh ngọn lửa đèn cồn.
Cấy khoảng 10 -15 g giống vào bề mặt túi nguyên liệu, đậy nắp bông lại.
3.5. Ươm bịch nuôi sợi nấm
Nhà ươm túi đảm bảo các yêu cầu: sạch sẽ, thông thoáng, độ ẩm từ 65 % - 70 %, ánh sáng yếu, ở nhiệt độ 25 ± 1oC, có tầng giàn để xếp bịch và tận dụng diện tích
Trong thời gian ươm không được tưới nước, hạn chế tối đa việc vậnchuyển.
Trong quá trình sợi nấm phát triển nếu thấy có bịch nấm bị nhiễm cần phải loại bỏ ngay khỏi khu vực ươm tránh lây sang các bịch khác.
3.6. Phủ đất
Nấm Chân Dài bắt buộc phải có lớp đất phủ trên bề mặt luống mới hình thành và phát triển quả thể nấm
Đất phủ có kết cấu viên, dạng đất thịt nhẹ giàu chất hữu cơ (thường lấy ở tầng canh tác lúa, rau màu) có pH= 7 - 7,5; kích thước từ 0,3 - 1,5cm.
* Cách làm và phủ đất
Dùng cuốc, xẻng đập nhỏ đất, loại bỏ đất bột, vụn. Phần còn lại bằng hạt ngô trở lên (kích thước 0,3- 1,5cm) là được, đem phơi khô.
Lượng đất phủ dày 2,0- 2,5cm; cần khoảng 25- 30 kg đất/ 1m2 luống nấm.
Kiểm tra sợi nấm mọc đều trên mặt luống và ăn sâu vào cơ chất có màu trắng bạc như tàn thuốc lá là đủ điều kiện phủ đất. Nếu mặt luống khô, tưới nhẹ cho ẩm đều. Đổ nhẹ đất viên trên mặt luống, dùng tay hoặc bàn gạt san đều đất dày 2,0-2,5cm.
Sau khi phủ đất xong trong khoảng 3- 4 ngày tưới nước nhiều lần đủ ẩm toàn bộ lớp đất phủ (bẻ viên đất không còn lõi trắng). Các ngày tiếp theo giảm lượng nước tưới, duy trì độ ẩm liên tục cho tới khi nấm mọc.
3.7. Chăm sóc, thu hái
* Chăm sóc:
Nhà trồng nấm phải đảm bảo sạch sẽ thông thoáng, nhiệt độ từ 26 – 300C, độ ẩm không khí đạt 85 – 95 %, ánh sáng khuyếch tán (mức độ đọc sách được) và chiếu đều từ mọi phía.
Tưới phun sương nhẹ vào mặt trên mũ quả thể mỗi ngày từ 1 - 3 lần (tùy theo điều kiện thờitiết). Quả thể nấm có chiều dài 6 - 10 cm thì thu hái.
* Thu hái:
Thu hái cả cụm nấm, dùng dao cắt sạch chân nấm và phần đất phủ bám vào thân nấm. Quả thể nấm tươi được bảo quản ở nhiệt độ 5 – 10oC trong thời gian tối đa 5-7 ngày.
BBT
